Hormony tarczycy oraz jod są niezbędne do wzrostu i dojrzewania tkanek w okresie płodowym i noworodkowym, a ciężkie i nieleczone zaburzenia czynności tarczycy mogą doprowadzić do zaburzeń metabolicznych u płodu, a przede wszystkim do zaburzeń dojrzewania tkanki nerwowej, szkieletu oraz innych tkanek w jego organizmie. Zarówno długotrwały brak, jak i nadmiar hormonów lub niedobory pierwiastków takich jak m.in. jod mogą spowodować trwałe zmiany u płodu, które nie wycofają się nawet po wyrównaniu zaburzeń.

Już ok. 20-22 dnia życia płodowego powstaje zawiązek tarczycy, który w 7 tygodniu życia jest w typowym położeniu do przodu od krtani i tchawicy. W 70 dniu życia płodowego można stwierdzić obecność pęcherzyków tarczycy, które zaczynają gromadzić jod. W 11-12 tygodniu ciąży stwierdzamy we krwi płodu hormony tarczycy matki, a w 12 tygodniu można potwierdzić w badaniach laboratoryjnych obecność TSH wytwarzanego przez płód. Produkcja własna hormonów tarczycy zachodzi prawd. ok. 12-14 tygodnia, ale szybki wzrost produkcji T4 występuje dopiero ok. 20 tygodnia.

W 26 tygodniu życia płodowego mamy już w pełni aktywne wszystkie mechanizmy produkcji hormonów tarczycy oraz pętli kontroli hormonalnej TRH >> TSH >> T4/T3. Dopóki jednk płód nie zacznie syntetyzować własnej T4, jego dostępność zależy wyłącznie od przezłożyskowego transportu tego hormonu od matki, dlatego płód jest tak wrażliwy na niewyrównane niedobory u matki, szczególnie te, które trwają długo.

W pierwszych tygodniach życia płodowego transport hormonów od matki odgrywa kluczową rolę w rozwoju płodu, przez łożysko jest też transportowany jod. Niewyrównana niedoczynność tarczycy u matki lub niewyrównany niedobór jodu u niej prowadzi do zaburzeń różnicowania komórek ośrodkowego układu nerwowego u płodu, opóźnienie tworzenia synaps i połączeń nerwowych. 

Niewielka, nieleczona niedoczynność tarczycy u matki /TSH>13 mIU/l oraz fT4=0,71 µg/dl/ może skutkować u dzieci w wieku 7-10 lat niższym IQ o ok. 7 punktów w porównaniu z grupą kontrolną równolatków, a ryzyko problemów z nauką wzrasta trzykrotnie. Nieleczone zaburzenia u matki są czynnikami ryzyka gorszego rozwoju psychomotorycznego u dziecka, opóźnieniu rozwoju mowy, zwiększa ryzyko zachowań autystycznych i drgawek noworodków. 

Jeśli nie wyrówna się niedoborów jodu u płodu, powstaje tzw. zespół niedoboru jodu obejmujący: powstanie wola (powiększenia tarczycy), niedoczynność tarczycy, obniżone IO, a w ciężkich niedoborach dramatyczne powikłanie jaki jest  kretynizm endemiczny oraz zwiększenie śmiertelności okołoporodowej. Wykazano też związek między niedoborem jodu a rakiem tarczycy.

Dlatego Polskie Towarzystwo Endokrynologiczne oraz inne towarzystwa naukowe zalecają suplementację jodu w postaci jodku potasu dla kobiet planujących ciążę i ciężarnych oraz matek karmiących w ilości dodatkowych 150 mikrogram jodu na dobę.

Jod znajduje się w preparatach witaminowych stosowanych w ciąży lub w postaci tabletek z zalecaną ilością tego pierwiastka.